سنگيني بار هزينه سينما بر دوش دو فيلم

با گذشت نزديك به 2 ماه از اكران سال 90 در حالي كه 9 فيلم به نمايش عمومي درآمده‌اند، تنها 2 فيلم «اخراجي ‌ها 3» و «جدايي نادر از سيمين» به فروشي بالا دست پيدا كرده‌اند. البته اين روزها «مرهم» داوودنژاد نيز فروش قابل قبولي دارد و يكي دو فيلم ديگر هم كاركردي متوسط در گيشه داشته‌اند اما اگر بخواهيم 2 فيلم صدرنشين جدول را فاكتور بگيريم مي‌بينيم، سينماي ايران توفيق چنداني در جذب مخاطب نداشته است.

«اخراجي‌ها3» و «جدايي نادر از سيمين» پديده‌هاي سينماي امسال هستند و نمي‌شود استقبال مخاطب از اين فيلم‌ها را به كليت سينماي ايران تعميم داد. اين نكته‌اي است كه با مراجعه به آمار فروش فيلم‌ها به خوبي مي‌توان متوجه‌ اش شد. از سوي ديگر بايد اين نكته را نيز در نظر گرفت كه با اكران همزمان 2 فيلم پرفروش بخش ‌قابل قبولي از سالن‌هاي سينما به اين فيلم‌ها اختصاص داده شد و فضاي باقي مانده چنانكه بايد جوابگوي اكران بقيه فيلم‌ها نبود. هرچند در مورد تعدادي از فيلم‌هاي اكران شده در 2 ماه اخير مي‌توان گفت كه سالن ‌هاي پرتعداد هم نمي‌توانسته به گيشه پررونقشان بينجامد. در اين رابطه با امير حسين علم‌الهدي و علي‌ اكبر ثقفي گفتگو كرده‌ايم كه در زير مي‌خوانيد:

فيلم‌ها جذاب نيستند سالن‌ها ظرفيت ندارند

امير حسين علم‌الهدي با بيان اينكه در سي و يك سال اخير بحران مخاطب در سال 89 بسيار بالا بود گفت: سينماي ايران در سال 90 با فروش خوب دو فيلم اخراجي‌ها 3 و جدايي نادر از سيمين همراه بود. با توجه به آماري كه هرهفته به خوانندگان ارائه مي‌دهم اين آمار نشان مي‌دهد كه ورودي مخاطب به سينما نسبت به سال 89 دو برابر شده است. اين كارشناس سينما در گفتگو با «باني فيلم» توضيح داد: اما اگر بخواهيم فروش اخراجي‌ها 3 و جدايي نادر از سيمين را با فروش اخراجي‌ها 2 و درباره اِلي... در سال 88 مقايسه كنيم، بايد بگوييم كه سر جمع اخراجي ‌ها 3 و جدايي نادر از سيمين، 3 ميليون مخاطب كمتر از درباره اِلي... و اخراجي‌ها 2 دارند. اما مخاطبان «جدايي نادر از سيمين» نسبت به درباره اِلي... بيشتر بودند. با توجه به اين مسئله كه بارها عنوان شد كه اگر درباره اِلي نوروز اكران مي‌شد به مراتب مخاطبان بيشتري را درگير خود مي‌كرد.

علم‌الهدي به دلايل عدم رونق گيشه ديگر فيلم‌ها اشاره كرد و گفت: نوروز امسال 5 فيلم كه داعيه فروش داشتند به اكران رسيدند كه اي كاش نهايت 4 فيلم به اكران عمومي درمي‌آمد. چرا كه همه آنها مدعي بودند كه فيلمشان از گيشه خوبي برخوردار مي‌شد اگر مشكل تعداد سالن نمي‌داشتند. او افزود: اين را بدانيم كه سينماي ايران قابليت اكران 5 فيلم پرفروش را همزمان در سينماها ندارد و ‌بايد نوروز امسال تعداد اكران فيلم‌ها پايين مي‌بود تا ديگر فيلم‌ها در تعداد سالن‌هاي بالا به نمايش درمي‌آمدند. او گفت: مسؤولاني كه معتقد هستند تنظيم بازار در كميت اتفاق مي‌افتد، اين را بدانند كه اينگونه نيست و اتفاقاً تنظيم بازار در كيفيت است كه شكل درستي به خود مي‌گيرد.

اين كارشناس اكران در بخش ديگري از صحبت خود گفت: نكته دوم كم رونقي ديگر فيلم‌ هاي روي پرده را بايد در قابليت‌ها و المان‌هاي جذب مخاطب فيلم‌ها ارزيابي كنيم. به نظر مي‌رسد برخي از اين فيلم‌ها كيفيت بالا را در جذب مخاطب نداشتند، اما لازم به ذكر است كه بايد 6 ماه نخست سال را كمي صبر كنيم چرا كه چند فيلم ديگر همچون ورود آقايان ممنوع و... به اذعان بسياري از اهالي صاحب نظر المان جذب مخاطب را دارند بايد صبر كنيم و ببينيم در 6 ماه نخست سال براي گيشه سينماي ايران چه اتفاقي خواهد افتاد آنگاه نظرات خود را اعلام كنيم.

علم‌الهدي بيان كرد: همچنان هدفمندكردن يارانه‌ها را يكي ديگر از دلايل افت رونق گيشه مي‌دانم و معتقدم اثرات نامطلوب خود را چه در حوزه مخاطب و چه در حوزه سينماداري برجا مي‌گذارد و اگر در اين مسير دولت بسته‌ هاي حمايتي خود را تعريف نكند سينما با مشكلات بيشتري هم روبرو مي‌شود و در سبد فرهنگي خانواده سينما اهميتي ندارد و مردم اولين هزينه‌اي را كه از سبد خود حذف مي‌كنند، سينما است. بنده معتقدم بايد هدفمند كردن يارانه‌ها حتي در چند سال گذشته اتفاق مي‌افتاد به شرط آنكه در حوزه سينما بسته ‌هاي حمايتي تعريف شود تا هزينه سينما رفتن براي مردم كاهش پيدا كند، اما در هر صورت اميدواريم تابستان امسال، شاهد رونق سينماهاي ايران باشيم.

وي همچنين در خصوص اينكه فيلم مرهم هم داعيه جذب مخاطب بالا را داشت گفت: به اعتقاد من براي فيلم مرهم بسترسازي مناسبي براي اكران و جذب مخاطب صورت نگرفت. همچنين علم‌الهدي در خصوص اينكه سينماي ايران چرا نمي‌تواند تماشاگر پر تعدادي را جذب سالن‌ها كند، گفت: سينماي ايران در حوزه نمايش به تنهايي نمي‌تواند موجبات آشتي مخاطب سينما را با سالن‌هاي سينمايي فراهم كند. همچنان من معتقدم 20 درصد سالن ‌هاي سينماهاي ايران بايد در اختيار فيلم‌هاي خارجي باشد تا مخاطب با سينما قطع ارتباط نكند. ما بايد از تجربه‌ هاي كشورهاي ديگر استفاده كنيم تا راهكارهاي رشد و توسعه را به سينماي ايران اهدا كنيم و تمام سياست ‌گذاري‌ها را به سمت حفاظت مخاطب سينمايي و ارتقاء شاخص سينما رفتن مردم كنيم.

چرا بايد تماشاگر فيلم‌هاي سوپرماركتي را در سينما ببيند؟

علي‌اكبر ثقفي نيز معتقد است: برخي از فيلم‌هاي به نمايش در آمده فاقد قابليت اكران عمومي ‌اند و اين فيلم‌ها چندان تفاوتي با آثار تلويزيوني ندارند.

ثقفي در گفتگو با «باني فيلم» توضيح داد: متأسفانه بسياري از فيلمسازان ما فرق بين مديوم سينما و تلويزيون را نمي‌دانند و اصلاً نمي‌دانند تعريف فيلم سينمايي از تلويزيوني چيست. به همين دليل است كه آثارشان روي پرده چندان تفاوتي با يك فيلم تلويزيوني نمي‌كند. لذا مخاطب هم رغبتي براي ديدن اين آثار در سينما از خود نشان نمي‌دهد. وي افزود: دليل ديگر بي‌ رونقي گيشه را بايد در سوژه ‌هاي تكراري و استفاده از يك سري هنرپيشه‌ ها در فيلم‌ها بدانيم كه اتفاقاً اين هنرپيشه‌‌‌ ها هم در تلويزيون هستند و هم در سينما. لذا اين مسائل هم باعث مي‌شود جذابيت سينما رفتن در مخاطبان كاهش يابد.

اين تهيه‌ كننده در بخش ديگري از صحبت خود گفت: سينماي ايران در فصل‌هاي سينمايي چون عيد نوروز و عيد فطر از مخاطبان خوبي برخوردار است، اما خوش‌ بينانه اگر بخواهيم بگوييم متوسط حضور هر خانواده ايراني در سينما تقريباً بيش از يك بار در ماه نيست و برخي از ما اهالي سينما هم كه هنوز به ميزان كمتر براي ديدن فيلم‌ها به سينما مي‌رويم. او گفت: سينماي ايران بايد در هر شرايطي تنوع در آثار را در خود حفظ كند. قطعاً اگر كتابي را هم كه منتشر مي‌كنيم موضوع و تنوع در آن وجود نداشته باشد تيراژ آن پايين مي‌آيد، قطعاً سينما هم به عنوان يك كالاي فرهنگي بايد از ساختار درست و محتواي مطلوب برخوردار باشد تا تماشاگر سينما را مجذوب خود كند. بايد فيلمسازان كشورمان چشم‌اندازي را در ساخت فيلم‌هايشان به مخاطب ارائه دهند تا تماشاگران را ترغيب به ديدن فيلم‌ها كنند و بدانيم سوژه‌هاي تكراري، بازيگران تكراري و ساختار تكراري فيلم‌ها آن هم در لوكيشن ‌هاي واحد مخاطبان را از سينما فراري مي‌دهد.

ثقفي نكته ديگر اين مسئله را اينگونه ارزيابي كرد: ساخت فيلم‌هاي سطحي رسانه‌اي كه در هر سوپرماركتي يافت مي‌شوند لزوم سينما رفتن را از مخاطب سلب مي‌كند و باعث كاهش مخاطبان سينمايي مي‌شود. ماهواره ‌ها و كانال ‌هاي متعدد تلويزيوني و انبوه تله ‌فيلم‌ هايي كه از شبكه‌ هاي مختلف تلويزيوني پخش مي‌شوند از دلايل عمده كاهش مخاطبان سينمايي است، اما به اين نكته اهميت دهيم كه اگر فيلمي خوب باشد و با استاندارد و ساختار سينمايي مطلوب ارائه شود قطعاً مخاطبان خود را جذب مي‌كند. ضمن اينكه برخي فيلم‌ها هم آثار كنجكاو برانگيزي هستند كه نه به دليل محتواي مناسب كه به خاطر ايجاد حس كنجكاوي مورد توجه مخاطبان قرار مي‌گيرند.

 

منبع: روزنامه سينمايي باني فيلم

آماده سازي سند: مدير سايت سينما قدس اردبيل | 29 ارديبهشت 1390