آرشيو  مقالات و نوشته هاي سينمايي   

در اين بخش مي توانيد به آرشيو نوشته ها، يادداشت هاي سينمايي، نقد و تحليل فيلم ها و مقالات سينمايي (بالاخص مقالات حوزه نمايش و اكران كشور) موجود در سايت دسترسي داشته باشيد.

   عنوان يادداشت:

در آستانه برگزاري ششمين جلسه شوراي عالي سينما، خبرگزاري ايسنا مروري به مصوبات و مباحث مطرح شده در چند جلسه اخير و همچنين کميسيون‌ هاي تخصصي اين شورا را روي خروجي خود گذاشت. مصوباتي كه حالا مي‌توان بررسي‌ شان كرد و ديد قابليت اجرايي يافته ‌اند يا تنها در حد حرف باقي‌ مانده‌اند.

اولين جلسه شوراي عالي سينما ـ 9 دي ‌ماه ـ سال 89 برگزار شد، در اين جلسه كه بسياري منتظر خروجي ‌اش بودند درباره مسائلي مانند ضرورت تأمين تجهيزات فني سينما، احداث سالن ‌هاي سينمايي، رفع مشكل بيمه، بازنشستگي و بيكاري هنرمندان و سينماگران و تشكيل سازمان مستقل سينمايي و احداث سالن‌ هاي سينمايي سخن گفته‌ شد. همچنين مقرر شد كه مسائل مربوط به تشكيل سازمان مستقل سينمايي و بيمه هنرمندان و پيشكسوتان پس از بررسي‌ هاي كارشناسي براي تصويب در جلسه بعدي شوراي عالي سينما ارائه شود و دولت بر اختصاص اعتبار مستقلي براي رفع مشكلات و ارتقاء سطح سينماي كشور تأكيد كرد. از ديگر مصوبات اين جلسه نيز مي‌توان به تأمين اعتبار لازم براي تأسيس شهرك ‌هاي سينمايي، حمايت از هنرمندان و فعاليت‌ هاي سينمايي، معافيت سينماگران از پرداخت ماليات و پيشنهاد تشكيل سازمان سينمايي از سوي رئيس جمهور اشاره كرد. مي‌توان گفت از مباحث مطرح در جلسه آغازين شوراي عالي سينما، صحبت‌ هاي مقدماتي در زمينه تشكيل سازمان سينمايي بود.

حدود يك ماه بعد از جلسه اول،‌ اعضاي شوراي عالي سينما دوباره با حضور رئيس ‌جمهور گردهم جمع شدند و دومين جلسه اين شورا را 12 بهمن ‌ماه 89 تشكيل دادند. اين جلسه بيشتر به مصوبات اجرايي و حمايتي در حوزه سينما اختصاص يافت. براساس گفته احمد نجفي، يكي از اعضاي شوراي عالي سينما،‌ شايد بتوان مهمترين بحث جلسه دوم را «خريد بليت 20 يا 30 درصد ظرفيت سالن‌ ها توسط دولت براي حمايت از سينما در قالب بن به كارمندان» دانست كه البته در جلسه‌ هاي آينده شورا هم روي آن بحث‌هايي انجام شد و نهايتاً با تغييراتي تصويب شد. همچنين «اضافه شدن سه سينماگر به جمع اعضاي شوراي عالي سينما» و «تشكيل كميسيوني تخصصي در درون شورا به رياست وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي» از مباحث ديگر اين جلسه بود كه سه نفر اعضاي جديد هيچگاه به تركيب شورا اضافه نشدند، اما كميسيون تخصصي 11 روز بعد اولين جلسه خود را با حضور اعضاي شوراي عالي سينما و چند كارشناس در مسائل مورد بحث، آغاز كرد. كميسيون تخصصي شوراي عالي سينما كه 23 دي ‌ماه 89 برگزار شد، اولين بحث خود را به بررسي ابعاد مشكل مالياتي كه دفاتر سينمايي و تهيه‌كنندگان در آن مقطع با آن روبه رو بودند اختصاص داد. همچنين در اين جلسه مقرر شد «کار گروه مشترک في‌مابين وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، وزارت علوم و تحقيقات و فناوري و وزارت کار و امور اجتماعي به جهت اصلاح نظام آموزشي سينما و ساماندهي آموزش مهارتي و متون و منابع» تشكيل شود. يكي از نكات حائز اهميت جلسه كميسيون تخصصي شوراي عالي سينما، «اختصاص رديف بودجه مستقل براي ساخت دو شهرک سينمايي در سال آينده در شاهرود و زرنديه ساوه و آغاز ساخت شهرک سينمايي زرنديه ساوه ترجيحاً در دهه فجر سال 89» هستند كه تاكنون اجرايي نشده‌اند.

جلسه ديگر کميسيون تخصصي شوراي عالي سينما، چهار ماه بعد يعني 21 ارديبهشت 90 تشكيل شد. در اين جلسه، درباره تفسير بعضي از بندهاي آيين‌نامه داخلي شوراي عالي سينما، ساماندهي صنوف سينمايي در ساختار سازمان سينمايي کشور، معافيت ‌هاي مالياتي و رفع موانع اجرايي در اين خصوص بحث‌هايي كلي شد.

جلسه سوم شوراي عالي سينما در شش ماه بعد از جلسه دوم و در 7 تير ماه 90 برگزار شد. شايد بتوان مهمترين خروجي اين جلسه را «تصويب تشكيل سازمان سينمايي كشور» و «تصويب تشكيل سازمان نظام صنفي سينمايي کشور» دانست. از ميان اين دو مصوبه تاکنون سازمان سينمايي کشور شكل گرفته و موارد مختلف تشکيل سازمان نظام صنفي هم هنوز قرار است در جلسه شوراي عالي سينما بررسي شود. از نکات ديگر اين جلسه مي‌توان به اين نکته اشاره کرد که «مقرر شد ماليات مستقيم و ماليات بر ارزش افزوده فعاليت ‌هاي سينمايي و هنري طبق قوانين سازمان نظام مالياتي كشور از سوي سينماگران و تهيه‌كنندگان پرداخت شود و در مقابل از محل يارانه‌ هاي اختصاص يافته به حوزه سينما در بودجه سال 90 از ساخت و نمايش آثار هنري حمايت شود.» همچنين «تشكيل صندوق بيمه فرهنگ و هنر»، «ساماندهي مجدد قوانين حوزه سينما و تئاتر براي ارائه لايحه به مجلس شوراي اسلامي»، «ساخت پرديس سينمايي تهران با هدف احداث كاخ جشنواره ‌هاي سينمايي با تأمين بودجه در سال 90»، «تصويب تدوين آئين نامه خريد 15 درصد از ظرفيت صندلي ‌هاي سينما توسط دولت»، «تأکيد بر اتخاذ تدابيري به منظور گسترده‌ تر شدن دايره معافيت ‌هاي گمركي حوزه سينما»، «تصويب تشكيل آكادمي علوم، فنون و تجربه و هنر سينما»، «استهلاك ديون معوقه سينماداران»، «مطرح شدن معافيت و سود گمركي براي ورود كالا و خدمات سينمايي» از ديگر مباحث جلسه سوم بود.

دو ماه پس از جلسه سوم، جلسه چهارم شوراي عالي سينما، 2 شهريور ماه 90 برگزار شد. مصوبات اين جلسه، اغلب مربوط به تخصيص اعتبار براي مصوبات قبلي شوراي عالي سينما بود تا اجرايي شدن مصوبات بتوانند با بودجه مناسب به مرحله اجرا برسند. مصوبات اين جلسه را مي توان بسيار مهم دانست. در اين جلسه مقرر شد 500 ميليارد ريال براي تأمين سرمايه اوليه «صندوق بيمه فرهنگ و هنر» از مـحل منابع قانون بودجه سـال 1390 کل کشور به وزارت ارشاد داده شود. معاونت برنامه ريزي و نظارت راهبردي رئيس جمهور همچنين مکلف شد که 1500 ميليارد ريال از محل منابع قانون بودجه سال 1390 کل کشور، علاوه بر اعتبار برنامه «حمايت و گسترش سينماي ملي» براي «حمايت از پيشرفت سينماي اسلامي ـ ايراني» به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي تخصيص دهد. معاونت برنامه‌ريزي و نظارت راهبردي رئيس ‌جمهور در مصوبه ‌اي ديگر هم مکلف شده بود که «در سال ‌هاي باقيمانده از برنامه پنج‌ساله پنجم توسعه (تا 1394)، علاوه بر اعتبار برنامه «حمايت و گسترش سينماي ملي»، در لوايح بودجه سنواتي سالانه هزار و پانصد ميليارد (1.500.000.000.000) ريال در قالب رديف جديد «حمايت از پيشرفت سينماي اسلامي ـ ايراني» ذيل اعتبارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي پيش‌بيني کند. همچنين در اين جلسه، به منظور اجرايي شدن ساخت پرديس سينمايي تهران، شوراي عالي سينما معاونت برنامه‌ريزي و نظارت راهبردي رئيس‌جمهور را مکلف كرد كه «مبلغ يکصد و پنجاه ميليارد ريال از محل منابع قانون بودجه سال 1390 کل کشور» براي اين منظور اختصاص بدهد. ساخت اين پرديس سينمايي كه گويا قرار است در محل سينما «فرهنگ» انجام شود، هنوز به جريان نيفتاده است. از ديگر مصوبات جلسه چهارم شوراي عالي سينما مي‌توان به «تخصيص مبلغ هشتاد ميليارد ريال براي حمايت از استهلاک ديون معوقه سينماداران و سينماگران»، «اختصاص منابع لازم براي استرداد مبالغ ماليات بر ارزش افزوده اخذ شده از سينماگران»، «تصويب معافيت گمركي واردات کالاها و خدمات سينمايي و سمعي و بصري»، «اقدامات لازم براي تأسيس و راه‌اندازي «صندوق بيمه فرهنگ و هنر» در قالب صندوق خصوصي بيمه اجتماعي و بيمه سلامت»، «تكليف وزارت ارشاد تا پايان سال 1390، نسبت به بازنگري در قوانين جاري و پيشنهاد احکام قانوني جديد موردنياز در خصوص سينما و ساير هنرهاي نمايشي براي ارائه در قالب لايحه جامع»، «حمايت از ايجاد، توسعه و تجهيز مراکز غيردولتي ارائه خدمات سينمايي (از قبيل استوديو، لابراتوار، خدمات جلوه‌هاي ويژه، خدمات فيلمبرداري، اجاره تجهيزات و...) به ويژه در قالب شهرک‌ هاي سينمايي»، «حمايت ‌هاي لازم از مراکز بازاريابي جهاني آثار سينمايي ايران و ايجاد مشوق ‌هاي صادراتي»،‌ «مکلف شدن وزارت علوم، تحقيقات و فناوري و ساير مراجع ذيربط براي همکاري لازم در جهت تأسيس آکادمي علوم و هنر» اشاره كرد. همچنين از مهمترين مصوبات اين جلسه «مكلف شدن وزارت راه و شهرسازي و سازمان منابع طبيعي براي واگذاري زمين براي ايجاد شهرک‌ ها، پرديس ‌ها و مراکز خدمات سينمايي با حداکثر 10 درصد، قيمت منطقه ‌اي و اقساط دراز مدت حداقل 20 ساله»، «مكلف شدن وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي براي ايجاد «نظام صنفي سينمايي» تا پايان سال 1390» و همچنين «خريد (تا) سقف 15 درصد بليت‌ هاي مجموع ظرفيت تمامي نوبت ‌هاي نمايش سالن ‌هاي سينماي کشور از سوي دولت» بوده است.

پس از جلسه چهارم شوراي عالي سينما، کميسيون تخصصي اين شورا در تاريخ 10 دي‌ ماه سال قبل تشكيل جلسه داد و طي آن تشكيل «کارگروه ساماندهي امور تشکل ‌هاي صنفي سينمايي» را ذيل کميسيون تخصصي شوراي عالي سينما تصويب كرد كه البته اين كارگروه چندي بعد با معرفي اعضاء آغاز به كار كرد. همچنين مقرر شد «با توجه به ظرفيت و سازوکارهاي قانوني کافي در وزارت ارشاد جهت حل و فصل مشکلات قانوني خانه سينما و موضوع انحلال از طريق اختيارات قانوني اين وزارتخانه اقدام شود». اين مصوبه كميسيون تخصصي هم چندي بعد در قالب نامه «دستور انحلال خانه سينما» اعلام شد كه پس از شكايت خانه سينما از سوي ديوان عدالت اداري لغو شد. جلسه بعدي كميسيون تخصصي شوراي عالي سينما هم دو روز بعد يعني 12 دي‌ ماه برگزار شد كه «بحث درباره ساماندهي امور صنفي و تأکيد معاونت امور حقوقي وزارت فرهنگ وارشاد اسلامي مبني بر پيگيري تخلفات خانه سينما توسط آن معاونت در مراجع قانوني» از مباحث مطرح در اين جلسه بود. پس از جلسه چهارم شوراي عالي سينما در شهريور ماه سال قبل، اين شورا ديگر نتوانست جلسه‌اي تشكيل دهد تا اينكه بالاخره پس از 9 ماه، چهارم خرداد 91 شوراي عالي با حضور رييس جمهور برگزار شد.

در اين جلسه دوباره ماليات سينماگران در دستور كار قرار گرفت، اما اين بار شوراي عالي سينما مقرر كرد كه «مرجع تشخيص اشخاص ثالث موضوع بند (16) آئين ‌نامه مالياتي كه از پرداخت ماليات معاف نيستند، سازمان سينمايي باشد و مأموران مالياتي راساً در اين خصوص تصميم ‌گيري نكنند». البته نكته مهم اين مصوبه آن بود كه «فيلم سينمايي به عنوان محصولي كه از معافيت مالياتي برخوردار است» به حساب آمد. ضمن آنكه كارگروهي در اين زمينه بايد مهلتي 6 ماهه از اداره ماليات براي سينماگران دريافت كند تا مصوبات مربوط به معافيت مالياتي سينماگران و هنرمندان مراحل قانوني خود را طي كند. همچنين در اين جلسه مقرر شد «سازمان سينمايي نياز خود به منابع ارزي را اعلام كند تا به نرخ مرجع از طريق بانك مركزي در اختيار آن قرار گيرد.» بحث مسكن هنرمندان نيز يكي از ديگر از مباحث مهم اين جلسه بود كه در پايان اعضاي شوراي عالي سينما «اعطاي وام 50 ميليوني مسکن به هنرمندان و اختصاص مسكن مهر از واحدهاي پرديس و پرند» را مصوب كردند.

جلسه ششم شوراي عالي سينما، قرار است 10 خرداد ماه 91 با حضور رئيس‌جمهور برگزار شود. اين اولين باري است كه اين شورا در فاصله يك هفته، دو جلسه رسمي تشكيل مي‌دهد و مسائل مختلف در سينماي ايران را بررسي مي‌كند.