آرشيو  مقالات و نوشته هاي سينمايي   

در اين بخش مي توانيد به آرشيو نوشته ها، يادداشت هاي سينمايي، نقد و تحليل فيلم ها و مقالات سينمايي (بالاخص مقالات حوزه نمايش و اكران كشور) موجود در سايت دسترسي داشته باشيد.

   عنوان يادداشت:

گروه سينماي ايران- عظيمه كنعاني: مخالفت انصار حزب‌ا... با اكران فيلم «من مادر هستم» كه به تحصن مقابل وزارت ارشاد انجاميد، واكنش متقابل برخي از اهالي سينما را به همراه داشت. اينكه فضاي ملتهب سينماي آسيب ‌پذير ايران را دچار مشكلات مضاعفي مي‌كند نكته‌اي نيست كه بر اهل فن و كارشناسان پوشيده باشد. «باني فيلم» در گفتگو با تعدادي از سينماگران به بررسي حاشيه‌ هاي اكران «من مادر هستم» و اعلام مخالفت و بر پايي تحصن انصار حزب‌ا... پرداخته است.

تحصن‌ ها نشان ‌دهنده پويايي سينماست
سعيد سهيلي در گفتگو با «باني فيلم» در مورد اتفاق روز شنبه در مقابل وزارتخانه صحبت كرد و توضيح داد: من با اتفاقات روز شنبه به شدت موافقم و فكر مي‌كنم رخدادهاي قشنگي را شاهد بوديم. گذشته از برخي دلايل شخصي، به خاطر آنكه اين تجمع، معاني اجتماعي زيادي را در دل خود داشت، از آن دفاع مي‌كنم.

وي ادامه داد: من در روز تحصن، به ياد دوران جواني خود افتادم. آن روزگاراني كه جوان‌ ها مي‌توانستند به خيابان‌ ها بيايند و حرف دل خود را بزنند و اعتراض كنند. اين نشان‌ دهنده يك جامعه پوياست و به معناي اينست كه مردم نسبت به كشورشان حساس هستند. من هم با همكاران جلوي وزارتخانه ارشاد حضور پيدا كردم تا ضمن اعلام ديدگاهم، خاطرات دوران جواني‌ ام را براي خود زنده كنم. هر كسي مي‌تواند به خيابان بيايد و حرف خود را بزند و به گوش برساند. يك اعتراض مي‌تواند با منطق و روش ‌هاي مسالمت ‌آميز پاسخ داده شود و آوردن بلندگو و پرچم و بيرق و پلاكارد، عمل پسنديده‌اي است، چون نشان ‌دهنده فضاي آزاد براي اعلام موضع است. اينكه دو گروه مخالف رو به روي هم قرار بگيرند و اظهار نظر داشته باشند، به اين شرط كه با توهين همراه نباشد، مطلوب است.

سهيلي همچنين افزود: بحث من بر سر اين است كه چرا اين اجتماعات در اين يك سال گذشته، تنها براي سينما صورت گرفته است؟ اين دوستان معترض، هنگام بالا رفتن دلار و اختلاس‌‌ هاي ميلياردي به خيابان ‌ها نمي‌ريزند؟ اينكه يك گروه صد يا دويست نفره روي آثار سينما متمركز شوند و نه اقتصاد را ببينند و نه فحشا را در نظر داشته باشند و نه به اعتياد نگاه كنند و نسبت به هيچكدام اعلام نظر نداشته باشند، موضوع جالبي نيست. تأكيد دارم كه سينما هم مي‌تواند مورد نقد و اعتراض و حتي تجمع و تحصن قرار بگيرد، به اين دليل كه چنين مسائلي نشان ‌دهنده زنده بودن سينماست و حساس بودن مردم به پويايي آن مي‌انجامد. اما در اين ميان بايد به جزئيات چنين برخوردهايي هم توجه داشت.

سعيد سهيلي تأكيد داشت: من به همه سينماگراني كه با حضور خود، از مواضع سينما دفاع كردند، خسته نباشيد مي‌گويم و معتقدم آن تجمع به حالت مسالمت ‌آميزي برگزار شد. هيچ‌ گونه تعرض و توهيني از نگاه من رخ نداد و نماز ظهر و عصر هم در كنار يكديگر برگزار شد. اين نشان ‌دهنده دموكراسي موجود است، اما اين دوستان عضو انصار حزب‌ا... كه با نام دفاع از خون شهدا به ميدان مي‌آيند، خوب است كه در تمام جريان ‌ها چنين حساسيت‌ هايي داشته باشند. جوان‌هاي امروز ما امام و جنگ و دفاع مقدس و... را درك نكرده‌اند، اما دغدغه‌ هاي انقلاب را دارا هستند و نبايد با بدبيني نسبت به آگاهي ‌هاي آنان، نگاهشان كرد.

كارگردان «گشت ارشاد» در خاتمه گفت: من به كساني كه در صدد هستند از اين آب گل‌آلود ماهي بگيرند و اين اتفاقات بهانه‌اي براي رسيدن به مقاصد آنهاست مي گويم كه سينماگران از نيات آنان آگاه هستند و تكليف خود را با آنها روشن خواهند كرد.

جنجال، در شأن سينما و مردم نيست
نادر طريقت نيز در همين رابطه در گفتگو با «باني فيلم» گفت: اتفاق روز شنبه براي اولين بار نبود كه رخ مي‌داد و قطعاً آخرين دفعه نيز نخواهد بود. بايد گفت تا وقتي كه ما به قانون احترام نگذاريم، چنين مسائلي رخ مي‌دهد. صحبت‌ هايي كه من آن روز انجام دادم درباره اين قضيه بود كه گردن نهادن به مقررات و قوانين، از بروز چنين جنجال‌ هايي جلوگيري خواهد كرد.

وي در ادامه گفت: ما مراكزي داريم به نام وزارت ارشاد و همچنين اداره نظارت و ارزشيابي. سياست‌گذاري‌ ها و تعيين خط مشي‌ هاي سينما به دست كساني صورت مي‌گيرد كه از همكاران ما در همين حرفه هستند. وقتي فليمنامه‌ اي تصويب مي‌شود و يا پروانه توليد يا اكراني صادر مي‌شود، همه بايد به آن احترام بگذارند. اين دور از شأن يك شهروند ايراني است كه به خاطر اعتراض نسبت به يك فيلم يا به دليل اينكه از آن خوشش نيامده است، با به ‌كارگيري الفاظ ناشايست و شعارهاي منفي در خيابان تجمع كند. ايران صاحب يك پيشينه بسيار غني فرهنگي است و بروز چنين اتفاقاتي اصلاً شايسته آن نيست.

كارگردان «خاطره» در پايان خاطر نشان كرد: از آقاياني كه به خاطر يك فيلم به خيابان آمدند درخواست دارم دوباره به خيابان بيايند و اين بار مسؤولان جامعه را نسبت به وضعيت بد معيشتي مردم آگاه كنند و هشدار خود را اعلام كنند. اگر آنها از غيرت و همت برخوردار هستند، خوب است كه دست به دست هم دهند و در مواجهه با معضلات اجتماعي و اقتصادي هم بيدار باشند. به نظر من حساسيت نشان دادن نسبت به فشاري كه دارد به خاطر گراني به مردم تحميل مي‌شود به مراتب با اهميت ‌تر از اعتراض نسبت به فيلمي است كه مورد پسند عده‌اي واقع نشده است.

مخاطب سينما حق دارد با مشاهده اين جنجال‌ هاي بي ‌مورد، قهر كند
حبيب اسماعيلي در گفتگو با «باني فيلم» درباره تحصن سينماگران و همچنين تعدادي از مخالفان اكران برخي آثار در مقابل وزارتخانه فرهنگ و ارشاد اسلامي، گفت: ما نسبت به مقوله نقد يا اعتراض، موضع خاصي نداريم، چون معتقديم در جامعه هر كسي مي‌تواند درباره مسائل مختلف و از جمله هنر، اعتراض‌ هايي داشته باشد، اما مسئله مهم نوع برخورد با يك كار هنري و نحوه اعلام اعتراض است.

وي همچنين تأكيد داشت: فكر مي‌كنم بهتر بود آن دوستان از راه قانوني وارد عمل مي‌شدند و همه چيز را به يك شكل رسمي ‌تر و با وجاهت قانوني بيشتر پيگيري مي‌كردند. از آغاز انقلاب تا كنون تمام فعاليت‌ هاي سينمايي ‌ها تحت نظر وزارت ارشاد بوده و هيچ حركتي، از پروانه‌ هاي ساخت و اكران گرفته تا تصويب فيلمنامه، بدون هماهنگي‌ هاي لازم انجام نگرفته است و حتي اگر بنا بود اعتراضي داشته باشيم، تجمع‌ هاي ما با آگاهي ارشاد بود. اينگونه تجمع‌ هاي خياباني و شعار دادن‌ ها صورت خوبي ندارد و اين موضوع رواج پيدا مي‌كند كه هر كسي حق دارد در جامعه شروع كند به اعتراض‌ هاي علني. اگر گاهي ديده مي‌شود از طرف سينماگران اعتراض ‌هايي به گوش مي‌رسد بابت عدم وجود امنيت شغلي است و بايد به آن به عنوان يك حق طبيعي نگاه كرد. من به عنوان يك تهيه‌كننده بايد از وضعيت اكران فيلمي كه پخش آن بر عهده من است، اطمينان داشته باشم. به نظر مي‌رسد الان نيت عده‌اي تنها مطرح كردن خودشان است، چون چنين بحث ‌هايي آن هم به حالت رو در رو، منتج به نتيجه نمي‌شود.

اسماعيلي در ادامه گفت: بحث بر سر اين است كه وقتي پروانه ‌اي صادر مي‌شود، همه بايد به آن گردن بگذارند، به خصوص وقتي فيلمي در جشنواره هم شركت داده شده است، به معناي اين است كه از چندين فيلتر عبور كرده و چطور مي‌شود كه آن شوراهاي هفت، هشت نفره مشكلات آن را در نيافته باشند؟ مگر نه اينكه فيلم‌ هاي موجود را همين فيلمسازان خودمان و تحت نظارت نهادهاي كشور خودمان توليد مي‌كنند؟ به زير سؤال بردن اين فيلم‌ها به معناي خدشه ‌دار كردن مسئولان ماست. از قديم گفته‌اند كه حرمت امامزاده را متولي آن نگه مي‌دارد. در شرايط فعلي كه جهان در انديشه ضربه زدن به ماست، وقت اين ناهماهنگي ‌ها و چندصدايي ‌ها نيست. بهتر است ارگان‌ ها و نهادهاي ما اختلافات را كنار بگذارند و اگر مشكلي براي توليد فيلمي وجود دارد، آن را قبل از ساخت برطرف كنند. وقتي اثري پروانه دريافت كرده و روي پرده قرار گرفته است، در هر حال بايد اكران بشود. همين ‌طور اگر براي مثال يك فيلم كمدي برخي از خط قرمزها را رد كرده است، نمي‌توان به كل روي اين ژانر خط كشيد.

حبيب اسماعيلي در انتها افزود: اينگونه اقدامات به بخش خصوصي ضربه وارد مي‌كند و گذشته از آن عده زيادي از اهالي آن ممكن است دچار مشكلات جدي اقتصادي شوند. ما همه با وزارت ارشاد طرف هستيم و بايد مرجع نهايي در همه حال قانون باشد و در عرصه فرهنگ اين وزارت ارشاد است كه موظف است همه وظايف را بر عهده بگيرد. گذشته از آن من سؤالي دارم! اين همه نابه‌ساماني ‌ها و معضلات در سطح جامعه وجود دارد. آيا دوستان نسبت به آنها كه بعضاً به سبب مربوط بودن به معيشت زندگي مردم، مهمتر هم هستند، موضع‌ گيري داشتند؟ آيا ديواري كوتاهتر از سينما پيدا نكرده‌اند؟ پيكر نحيف سينما كه روز به روز دارد ضعيف ‌تر مي‌شود سزاوار اين همه ناملايمات نيست. خود را به جاي يك مخاطب بگذاريد. آيا حق ندارد با مشاهده هر روزه اين اختلافات اطمينان خود را از دست بدهد و ديگر به سينما رغبتي نداشته باشد؟ 

فیلم بهانه است، عده‌ای به دنبال نابودی کل سینما هستند
کیومرث پوراحمد گفت: از مدت ‌ها پیش یک طراحی منظم برای نابودی سینمای ایران صورت گرفته و اعتراض به این فیلم کاملاً بهانه است. جواد شمقدری و تیم مدیریتی وی مدت ها قبل از آغاز دوران مدیریت‌شان تمام تلاش خود را کردند تا فیلمسازانی که استخوان خرد کرده‌اند را کنار بگذارند تا فیلم‌ های قوی ساخته نشود.

اين کارگردان سینمای ایران معتقداست که جوسازی ‌های اخیر علیه یک فیلم فقط بهانه است و گروهی با یک برنامه ‌ریزی حساب شده به دنبال نابودی و تعطیلی کل سینما هستند. کیومرث پوراحمد در گفتگو با ایلنا با اشاره به فیلم «من مادر هستم» به کارگردانی فریدون جیرانی؛ گفت: این فیلم بسیار اخلاقی است و هر گونه اعتراضی به این فیلم از بدخواهی و نقشه ‌های شومی است که با هدف تعطیلی سینما طراحی شده است.

وی ادامه داد: باید جسارت فریدون جیرانی و غلامرضا موسوی را در ساخت این فیلم تحسین کرد زیرا این فیلم برای خانواده‌ های مسلمان ایرانی فیلم خوبی است. کیومرث پوراحمد با تأکید براینکه اعتراضات فیلم من مادر هستم فقط یک بهانه است، گفت: از مدت‌ ها پیش یک طراحی منظم برای نابودی سینمای ایران صورت گرفته و اعتراض به این فیلم کاملاً بهانه است. جواد شمقدری و تیم مدیریتی وی مدت‌ ها قبل از آغاز دوران مدیريتشان تمام تلاش خود را کردند تا فیلمسازانی را که در سینماهای آن استخوان خرد کرده‌اند؛ کنار بگذارند تا فیلم‌ های قوی ساخته نشود.

وی ادامه داد: نتیجه عملکرد آنها ساخت فیلم‌های یکبار مصرف و بی خاصیت شد و بودجه‌ ها به کسانی داده شد که به اصطلاح خودی بودند اما آثاری که ساخته شد فقط یکبار مصرف بود. پور احمد با اشاره به لزوم اتحاد سینماگران گفت: در هر صنفی آدم خوب و بد وجود دارد در صنف ما نیز آدم‌هایی که فقط به فکر منافع شخصی خود هستند؛ وجود دارد اما ما باید با هم متحد باشیم و سینما را حفظ کنیم زیرا اگر سینما از بین برود حتی آن کارگردان سودجو نیز وجود نخواهد داشت.

وضعيت فعلي حاصل سوء مديريت است
همایون اسعدیان گفت: بحران به وجود آمده تا بخش زیادی عامدانه است و مدیران سازمان سینمایی در به وجود آوردن این بحران عمد دارند و می‌خواهند با ایجاد بحران‌ های کوچک و کاذب فضا را برای پاسخگویی از بین ببرند تا دیگر در برابر مشکلات پاسخگو نباشد‌. رئیس کانون کارگردانان سینمای ایران معتقد است وضعیت امروز کاملاً برنامه ریزی شده و حساب شده انجام شده و اعتراضاتی که می‌شود باعث شده تا مدیران از پاسخگویی طفره برود‌.

همایون اسعدیان در گفتگو با ایلنا، در پاسخ به این سوال که گروهی از سینماگران معتقدند که اعتراضات انصار حزب الله به دنبال عملکرد حوزه هنری و همچنین مشورت ‌هایی است که اعضای خانه سینما به آنها می‌دهند، گفت‌: این گونه اتهامات بازی است که گروه وابسته به شمقدری راه اندازی کرده‌اند و می‌خواهند انصار حزب الله را به حوزه هنری متصل کنند این کار فقط با هدف جوسازی و یک نوع بازی است‌.

وی وضعیت به وجود آمده را برای سینماگران و تصمیم گیری آنها بسیار سخت می‌داند و می‌گوید امروز من به شخصه نمی‌دانم باید چه واکنشی داشته باشم آیا باید در قبال اعتراض انصار حزب الله و اعتراضاتی که گروه‌ های دیگر به وضعیت سینما می‌کنند به نفع وزیر ارشاد موضع گرفت و شعار داد در حالی که معتقدیم بسیاری از مشکلات از سوی مدیریت وزارت ارشاد و جواد شمقدری در حوزه سینما نشأت گرفته است و یا اینکه باید به طرفداری از معترضین برخاست که یک بدعت جدید گذاشته ‌اند و فعالیتشان به ضرر سینما است‌.

اسعدیان ادامه داد‌: اما در مجموع ارشاد در شکل کلان آن، متولی اصلی سینماست و اگر امروز این مشکلات به وجود آمده و این وضعیت برای سینما درست شده به خاطر سوء مدیریت مدیرانیست که در ارشاد هستند‌. وی ادامه داد‌: وقتی مدیری اعلام می‌کند که به طور مثال به یک سینما حواله اکران نمی‌دهیم در حالی که مسأله این سینما پیش از این حل شده بود این نشان از بی ‌تدبیری و سوء تدبیر می‌دهد که هدفش هیچ چیز جز ایجاد بحران نیست و با این ایجاد بحران قصد دارند ذهن ‌ها را از وضعیت بد اکران و تولید در سینمای ایران منحرف کنند‌.

اسعدیان تأکید کرد‌: شرایط نشان می‌دهد که گروهی به دنبال مقابله به مثل هستند و شمقدری نیز به هیچ عنوان به دنبال گفتگو نیست بلکه به دنبال ایجاد بحران است تا از توضیح بگریزد‌. اسعدیان در پاسخ به این سوال که عده ‌ای از سینماگران معتقدند که بعضی مدیران صنوف در خانه سینما با استفاده از عنوان خود با نهادهای مختلف برای ساخت فیلم به توافق رسیدند در حالی که نهادی مانند حوزه هنری فیلم‌های اعضای دیگری از خانه سینما را اکران نمی‌کند؛ گفت‌: اتهام زدن و بدون مدرک و سند حرف زدن و اینکه مشکلات را گردن خانه سینما بیندازیم کار ساده‌ ای است.

وی ادامه داد‌: این فکر نیز در ادامه‌‌ همان ایجاد بحران است زیرا کسانی که بحران ایجاد می‌کنند اعلام می‌کنند که این وضعیت از حوزه هنری و اتاق فکر آن نشأت گرفته تا مشکلات را به جای دیگری حواله کنند و باز هم در این بخش پاسخگو نباشد‌. اسعدیان تأکید کرد‌: آنها که مدعی هستند برای خانه سینما هزینه کرده‌اند تا باعث شود تا این خانه بماند و گروهی در آن سمت بگیرند و قراردادهای کاری ببندند اعلام کنند چه هزینه‌ای کرده‌اند؟ در حالی که گروهی که به آنها اتهام زده می‌شود برای حفظ این خانه هزینه ‌های بسیاری را صرف کرده‌اند و بسیاری از این هزینه ‌ها نیز هزینه‌ های مالی بوده که هیچ بازگشتی برای آن نمی‌توان متصور شد‌. وی ادامه داد‌: در ثانی کدام قانون صنفی و کاری می‌تواند به تک تک افراد حکم کند که در حوزه سینما فعالیت نکنند و چه فردی به کس دیگری می‌تواند بگوید که به طور مثال با یک نهاد خاص همکاری نکنند.

اسعدیان با اشار به وضعیت بیکاری در سینمای ایران گفت‌: امروز وضعیت بیکاری در سینمای ایران بسیار مشهود است ما نباید مانع کار کردن اهالی سینما باشیم و اصلاً نمی‌توانیم به یک فرد یا یک عده اهالی سینما بگوییم که مثلاً با نهادی همکاری نکند و یا نمی‌توانیم به هر کدام از اعضای خانه سینما اعلام کنیم که به طور مثال اگر فارابی با خانه سینما مشکل دارد شما حق ندارید با فارابی همکاری کنید و چنین کاری درست نیست‌.

وی در پاسخ به این سوال که اهالی خانه سینما چرا در قبال اتهاماتی که زده می‌شود سکوت اختیار کرده‌اند؛ گفت‌: در یک فضای غبارآلود نمی‌توان به خوبی از خود دفاع کرد و معتقدیم اگر حرفی نمی‌زنیم به دلیل این است که نمی‌خواهیم وارد بازی شویم که‌‌ همان گروه بحران ساز به وجود آورده است‌. وی ادامه داد‌: کسانی که بحران ایجاد کرده‌اند یکی از اهداف و برنامه‌هایشان این است که اهالی سینما را رودرروی هم قرار دهند تا با سیاست تفرقه بینداز و حکومت کن به اهداف خود برسند اما ما سکوت کرده‌ایم و هرچند این سکوت ما نشان تأیید نیست اما در زمان مناسب و بعد از اینکه غبار فرو نشست پاسخ خواهیم داد و اعلام می‌کنیم که چه کسانی برای سینما و حفظ خانه سینما هزینه‌هایی کردند که نه تنها سود مادی برای آنها نداشته بلکه متضرر نیز شده‌اند‌.

لشگرکشی های خیابانی به ضرر فرهنگ است 
ابراهیم اصغری گفت: نباید اختلافات را به کف خیابانها کشاند، لشگرکشی های خیابانی به ضرر جامعه فرهنگی به ویژه سینما است. ابراهیم اصغری تهیه کننده سینما و تلویزیون در مورد برخی اعتراضات به اکران تعدادی از فیلم ها در سینماهای کشور به آرتنا گفت: در مورد همه مسائل چه در بخش های سیاسی و اجتماعی و چه مسائل فرهنگی به ویژه سینما قانون تصمیم گیرنده است و نهادهایی را در این رابطه مشخص کرده که آنها نظر می دهند، مجوز داده و در موارد مختلف باید پاسخگو باشند. وی با اشاره به لزوم اظهار نظرهای مردمی در حوزه فرهنگی به ویژه سینما افزود: مردم و خصوصاً مجامعی که صنفی نیستند و نهادهایی که به عنوان نهادهای هدایت کننده در کشور فعالیت می کنند، حق دارند در مورد مسائلی که در کشور اتفاق می افتد از جمله مسائل فرهنگی که احساس می کنند شاید اینگونه مسائل؛ مشکلاتی را برای جامعه اسلامی می تواند به وجود آورد، اعتراض و اظهار نظر کرده و موضع گیری های خود را اعلام کنند. از این طریق اگر نیاز است مردم می توانند به مسئولین تذکراتی بدهند. او با تأکید بر اینکه قانون وظیفه مسئولان را مشخص کرده تصریح کرد: باز هم قانون وظیفه مسئولان را مشخص کرده که در مورد مسائل سینمایی و تولید فیلمها تصمیم بگیرند. به نظر من نهادهایی که موظف هستند در مورد موارد فرهنگی کشور دغدغه داشته و اظهار نظر کنند، مسائل را نقد کرده و ضمن بیان ضعف ها به جامعه منتقل کنند. به طور مثال فیلم هایی را که به نظرشان در راستای اهداف انقلاب اسلامی نیست را نقد کنند. به همان میزان هم در مورد اتفاقات خوبی که در سینما می افتد و فیلم هایی که در راستای اهداف نظام ساخته می شود، اطلاع رسانی کنند.

او در خصوص ریشه این اختلاف نظرها بیان کرد: در سال های گذشته عمده ترین دلیلی که باعث اینگونه اظهار نظرات شده، متأسفانه ریشه در اختلاف نظرات سیاسی، جناحی و سلیقه ای دارد. هر جایی که عده ای احساس کردند باید با یک جریانی مقابله شود از ابزارهایی مثل سینما استفاده شده است، ولی در زمانی که جریان عمومی جامعه به سمت عادی حرکت می کرده، همین دوستان نیامدند. در واقع از جریانات فرهنگی مثبت جامعه تعریف و تمجید کرده و مردم را دعوت کردند که به تماشای فیلمهای خوب بروند. این نشانگر آنست که در کارهای این افراد، جدای از دغدغه فیلم و انقلاب، محرک های دیگری هم هست که باید حذف شوند تا دوستان منصفانه تر اظهار نظر کنند. تهیه کننده شور شیرین این لشگر کشی های خیابانی را برای حوزه فرهنگ مفید ندانست و اظهار داشت: من این حق را برای همه قائل هستم که در چارچوب موازین قانونی کشور اظهار نظر کنند و مورد تأکید مقام معظم رهبری هم است، ولی من با این لشگر کشی های خیابانی از طرف طیف مخالف و یا طیف موافق اصلاً موافق نیستم. از اول انقلاب همیشه آسیبی که جامعه ما همه جا دیده از این لشگرکشی ها بوده است.